Wkrótce wybory do Parlamentu Europejskiego. Z tej okazji zapraszamy młodzież od udziału w specjalnym konkursie!
...
- Szczegóły
Wkrótce wybory do Parlamentu Europejskiego. Z tej okazji zapraszamy młodzież od udziału w specjalnym konkursie!
- Odsłony: 114
Czytaj więcej: „Weź zagłosuj” - zapraszamy młodzież do udziału w konkursie
- Szczegóły
Serdecznie zapraszamy na spotkanie w sprawie opracowania Strategi Rozwoju Gminy Kartuzy na lata 2020 - 2040. Podobne spotkania odbyły się już w każdym sołectwie. Teraz czekamy na opinię mieszkańców Kartuz! Zapraszamy do Centrum Informacji Turystycznej w Kartuzach przy ul. Klasztornej 1 w dniu 13 maja 2019r. (poniedziałek) na godz. 17.00.
- Odsłony: 18
Czytaj więcej: Wspólnie stwórzmy Strategię Rozwoju Gminy na kolejne 20 lat!
- Szczegóły
Jak informuje Nadleśnictwo Kartuzy, w związku z pracami gospodarczymi i pielęgnacyjnymi oraz cięciem drzewostanu na odcinku szlaku rowerowego Kartuzy - Dzierżążno, do 27 kwietnia część szlaku rowerowego na odcinku leśnym zostaje wyłączona z użytkowania.
- Odsłony: 164
Czytaj więcej: Szlak rowerowy Kartuzy - Dzierżążno będzie wyłączony z użytkowania
- Szczegóły
Historia naszego miasta i nazwy Kartuzy ściśle związana jest osadzeniem na tych ziemiach zakonu kartuzów, założonego w 1084 r. przez św. Brunona z Kolonii w dolinie La Chartreuse koło Grenoble we Francji. Fundatorem klasztoru kartuzów był w 1382 r. szlachcic kaszubski Jan z Rusocina (Różęcina). W 1383 r. obradująca w Rzymie kapituła generalna kartuzów mianowała przeorem nowego domu zwanego Paradisus Beatae Mariae Virginis (Rajem Maryi) Ojca Johannesa Deterhusa – Saksończyka – który przybył na Kaszuby z Pragi. Ostre zasady obowiązujące w zakonie, jarska kuchnia, asceza i używanie mowy tylko w potrzebie wzbudzały podziw zasobnych fundatorów do prześcigania się w ofiarnościach dla sprowadzonych zakonników. Nawet Zakon Krzyżacki niezbyt chętny innym zakonom okazywał im niezwykłą szczodrobliwość. Nic więc dziwnego, że w krótkim czasie kartuzi skupili ogromny majątek i w 1474 r. posiadali liczne wioski (m.in. Gdynię), nieruchomości w Gdańsku oraz 6700 ha ziemi sięgające aż po Żuławy.
Pierwsze próby nadania Kartuzom praw miejskich podjęły niemieckie władze Kartuz około 1906 roku. Prośby ówczesnego Zarządu Gminy Kartuzy o nadanie miejscowości praw miejskich i herbu zostały jednak oddalane z uwagi na brak w zasobach archiwalnych potwierdzenia istnienia pieczęci, na podstawie której można by opracować herb. Jednakże władze Gdańska sugerowały, aby przy opracowywaniu herbu wziąć pod uwagę związek miejscowości z klasztorem Kartuzów. Wykluczały jednak konieczność przyjęcia starej pieczęci klasztornej z wizerunkiem św. Marii, ponieważ występuje ona już w herbach wielu miast. Działania te przerwała I Wojna Światowa. Po jej zakończeniu ponowiono prace nad nadaniem praw miejskich i godła Gminie Kartuzy. Choć ustalenia Traktatu Wersalskiego obowiązywały już od 1919 roku.
Ówczesny, polski Zarząd Gminy Kartuzy. Na mocy podpisanego w dniu 29 czerwca 1919 r. Traktatu Wersalskiego, ziemie powiatu kartuskiego weszły w obszar ziem polskich, dopiero w 1920r. na naszych terenach pojawiło się wojsko polskie.
W związku z przejmowaniem tych ziem przez administrację polską Wojewoda Pomorski wystosował z Torunia pismo ogólne do Starostów, Prezydentów i Burmistrzów miast datowane 1 kwietnia 1920 r. z prośbą o „(...) spieszne nadesłanie rysunków godeł i odcisków pieczęci, tak używanych w miastach (...) z czasu zaboru niemieckiego i obecnie, a to z dołączeniem wywodu historycznego, omawiającego istniejące w tym względzie uprawnienia (...)”. Starosta kartuski przesłał ogólnik do proboszczów i wójtów powiatu. Dnia 13 kwietnia wójt kartuski w piśmie skierowanym do Starostwa w Kartuzach pisał, że wraz z prośbą o udzielenie prawa miasta Kartuzom prosi o zezwolenie używania starego godła „(...) Stare godło Kartuz: tarcza na dwie części podzielona, po lewej stronie na modrym tle w bieli N.M. Panna w raju, patronka miasta i kościoła klasztornego w Kartuzach. Pod panowaniem pruskim godło zmieniono i to po lewej stronie w miejscu N.M. Panny ulokowano na złotym tle czarny krzyż krzyżacki. Lewą część tarczy zostawiono (...)”.
W związku z faktem, że dowody historyczne zaginęły, Zarząd Gminy Kartuzy zwrócił się z pismem z dnia 5 września 1922 r. do znanego etnografa – założyciela skansenu we Wdzydzach Izydora Gulgowskiego o wyrażenie opinii na interesujący temat. „(...) Mamy nadzieję – czytamy w piśmie – że gmina nasza Kartuzy w niedługim czasie policzoną zostanie w poczet miast. Przy tej sposobności przybrać chcemy za poprzednim uzyskaniem zezwolenia kompetentnej władzy odpowiednie godło miejskie (...)”.
Gulgowski odpowiedział pismem z dnia 29 września 1922 r., że „najdokładniejszych wyjaśnień i rad w sprawie godła udzielić może pan dr Aleksander Majkowski zamieszkujący w Kartuzach, a mający wszelkie ku temu podkłady i znający najlepiej przeszłość historyczną Kartuz (...)”.
Gdy w dniu 3 października 1922 r. Urząd Gminy w Kartuzach zwrócił się w tej sprawie do dr Aleksandra Majkowskiego, ten odpisał w sposób następujący: „(...) Gmina kartuzy jako taka, jak ogólnie wiadomo, jest nowszej daty i powstała na podkładzie dawnego klasztoru Kartuzów. Stąd godło, jeżeli ma mieć historyczną i logiczną podstawę, moim zdaniem powinno uwzględnić pochodzenie od osady Kartuzów. Godło zakonu Kartuzów w niebieskim polu ma czerwoną kulę ziemską opasaną krzyżem srebrnym, nad którym siedem srebrnych gwiazd się unosi (...). Jeżeli więc uwzględnimy pierwszą formę godła Kartuzów to pochodzenie gminy od ich osady by było uwzględnione, gdyby się przyjęło na tarczę ich kolor niebieski i siedem gwiazd. Tę zasadę przyjęto dotychczas we wszystkich zawartych projektach. Zmieniono atoli położenie gwiazd kartuskich zakonnych, które półkolem zajmują górną część tarczy. Uważam, że nie ma potrzeby do takiej zmiany, gdyż gwiazdy w tym układzie, jak je podają dotychczasowe projekty, nie są wcale kartuskimi. Gwiazdy bowiem znajdujemy w wielu godłach krajów, miast i rodzin, charakterystycznym zaś dla Kartuzów jest ich układ u góry tarczy. Dlatego proponuję zatrzymanie tego układu. Przyjąwszy powyższe mielibyśmy kolor tarczy niebieski i układ siedmiu srebrnych gwiazd (podr. w oryg. N.M.) u góry. Należałoby zastąpić kulę ziemską czymś charakterystycznym dla Kaszub, albo przynajmniej dla samej osady kartuskiej. Jako odpowiednie w dotychczasowych projektach proponowano: 1/ czarny krzyż Krzyżacki, 2/ wieżę Kościoła Kartuskiego, 3/ figurę Matki Boskiej, 4/ figurę mnicha kartuzjanina (...)”.
Wszystkie projekty Majkowski odrzuca jako niepraktyczne. W dalszej części stwierdza: „(...) Dlatego proponuje Gminie w miejsce kuli ziemskiej Kartuzów głowę czarnego Gryfa ze srebrnym dziobem i czerwonym ozorem. Cały Gryf jest godłem wielu ziem pomorskich a nawet i miast (Tczew). Głowę Gryfa w tarczy ma Szczecin, ale jest to czerwony Gryf z białym odnośnie srebrnym polu z koroną. Czarny Gryf zaś bez korony jest godłem starokaszubskiej ziemi koło Belgradu na Parsentami (Białogard N.M.), skąd rycerze Świętopełkowi przynieśli nazwę na dzisiejsze Kaszuby bardzo wcześnie. Oprócz tego czarny Gryf był godłem województwa pomorskiego za czasów przedrozbiorowych Polskich. Byłoby historycznie uzasadnione, gdyby jedno z miast kaszubskich przejęło więc głowę kaszubskiego Gryfa w swoje godło. Dziób przy czarnym Gryfie złoty, trzeba by ze względów heraldycznych zmienić na srebrny ze względu na to, że i gwiazdy Kartuzów są srebrne, a w jednej tarczy złoto i srebro nie uchodzą. Tarcza w takim razie okazywałaby (...) głowę czarnego Gryfa ze srebrnym dziobem i czerwonym ozorem bez korony w niebieskim polu i nad głową siedem gwiazd srebrnych w układzie zakonu Kartuzów” (podr. w oryg. N.M.). Uważam, że godło takie odpowiadałoby najwięcej wymogom historii, heraldyki i zarazem piękna. Chorągiew z kolorami Gminy (lub miasta) Kartuzy w takim razie miałaby odpowiednio do zasady heraldyki trzy kolory: 1/ niebieski (tła tarczy), 2/ biały (w chorągwi srebro się zastępuje kolorem białym) gwiazd i dzioba Gryfa, i 3/ czarny (kolor Gryfa Kaszubskiego)(...).”
Uzasadnienie dra Majkowskiego przekonało Radę Kartuz, która Uchwałą z dnia 31 stycznia 1923 r. zgodziła się na tę propozycję przyjmując godło wg proponowanego wzoru. Po przesłaniu w dniu 5 lutego 1923 r. decyzji Rady do władz Warszawy, gdzie Prezesem po morderstwie Narutowicza został Generał Władysław Sikorski. Przypuszczano wówczas, że może to być początek serii morderstw politycznych w Polsce. W wyniku tego zwołano zebranie u premiera Nowaka, na które również zaproszono Piłsudskiego. Maciej Rataj jako marszałek Sejmu objął obowiązki prezydenta i za radą Piłsudskiego mianował premierem Władysława Sikorskiego. Piłsudski otrzymał poprzednie stanowisko Sikorskiego – został szefem sztabu. Marszałek Piłsudski poparł młodego generała , którego wprawdzie nie lubił, lecz uważał za jednego z najzdolniejszych przedstawicieli swojego pokolenia. Sikorski natychmiast objął władzę jako premier i minister spraw wewnętrznych i wprowadził do Warszawy oddziały wojska. Ogłosił stan wojenny. Jego szybkie i zdecydowane działania przyniosły oczekiwane skutki. Więcej nie doszło do żadnego morderstwa oraz zakończyły się wszystkie demonstracje i rozruchy.
W takiej sytuacji Generał Władysław Sikorski jako Premier i Minister Sprawa Wewnętrznych podpisał w dniu 29 marca 1923 r. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie zaliczenia gminy wiejskiej Kartuzy, w powiecie kartuskim, województwa pomorskiego w poczet miast. Rozporządzenie weszło w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 14 kwietnia 1923 r.
Kilka miesięcy później, w dniu 10 lipca 1923 r. Minister Spraw Wewnętrznych mecenas Władysław Kiernik wydał Dekret następującej treści:
„Na podstawie art. 2 Rozporządzenia Ministra b. dzielnicy pruskiej z dnia 31 marca 1920 r. o godłach, barwach i pieczęciach samorządowych jednostek prawno-publicznych (Dz.U. Ministra b. dzielnicy pruskiej Nr 18, poz 172) zgodnie z uchwałą rady gminnej gminy Kartuzy z dnia 31 stycznia 1923 r. nadaję miastu Kartuzy Województwa Pomorskiego godło: Tarczę w niebieskim polu głowa czarnego Gryfa ze srebrnym dziobem i czerwonym ozorem, nad głową siedem gwiazd srebrnych w układzie zakonu Kartuzów (gwiazd pięcioramiennych – N.M.) oraz barwy: 1/ niebieską, 2/ białą, 3/ czarną”.
- Odsłony: 122
- Szczegóły
8 kwietnia w całej Polsce najprawdopodobniej rozpocznie się strajk nauczycieli. Protestować będą także pedagodzy ze szkół w Gminie Kartuzy. W czasie strajku nie będą prowadzone żadne zajęcia. Wobec perspektywy realizacji takiego, bardzo prawdopodobnego, scenariusza, Burmistrz Kartuz zdecydował się powołać sztab kryzysowy, którego zadaniem będzie organizacja czasu tym uczniom, którym rodzice nie są w stanie zapewnić opieki.
- Odsłony: 855
- Szczegóły
W poniedziałek 18 marca 2019 r. rusza przebudowa podwórza za "Kaszubskim Dworem", który przechodzi obecnie kapitalny remont. Prosimy o zapoznanie się z materiałami, które załączamy, ponieważ w związku z powyższym wystąpią czasowe utrudnienia.
- Odsłony: 479
Czytaj więcej: Rusza przebudowa terenu za "Kaszubskim Dworem"
